Skip to main content

Oд денес започнува Страсната седмица за православните христијани

Тоа е Неделата на страдањата – последната од животот на Исус Христос. Според православниот календар секој ден од оваа недела е Велики.

freska

Тоа е Неделата на страдањата – последната од животот на Исус Христос. Според православниот календар секој ден од оваа недела е Велики.

Последната недела на Великиот пост црквата го нарекува Страсната седмица, бидејќи таа е посветена на оплакувањето на последните денови од земниот живот на Спасителот Господ Исус Христос – неговите страдања, распнувањето и крстот, смртта и погребение.


Почнува со свеченото влегување во Ерусалим и завршува со неговото Воскресение. Секој ден од оваа недела се нарекува Велики – Велики понеделник, Велики вторник и така натаму. Таа е последната од Велигденскиот пост и на секој ден од неа се вршат специјални служби од црквата. Според православниот календар оваа недела завршува со Велигден. На стариот црковен јазик страст значи страдање. За оваа причина, деновите на Христовите страдања од влегувањето на Исус Христос во Ерусалим за Пасха до неговата смрт се наречени страсна недела.

freskaПриближувајќи се кон кулминација на оваа недела, секој од деновите од понеделник до сабота е наречен Велики. На Велики понеделник Исус Христос влегол во Ерусалимскиот храм и го наоѓа полн со трговци. Божјиот Син ги избркал трговците, бидејќи храмот е дом за молитва, а не трговија. Во Евангелието се зборува за проповедта на Исус во храмот и реченото од него клетва над неплодната смоква – симбол на човечката душа, која не познава молитва , покајанието и не носи духовни плодови.

На Велики вторник Христос проповеда во храмот и ги дава своите последни морални поуки, раскажува за десетте мудри девици кои го чекаат доаѓањето на Господа и за талентите. Христос прави пророштва за судбината на градот Ерусалим.

На Великата среда Христос е посетен од покајаание на грешните, кој во загриженост зборува за судот со миро. Тогаш е Тајната вечера на Божјиот син со Апостолите, за време на која тој им вели дека еден од нив ќе Го предаде. Јуда излегува и Го предава, а ноќе спроти четврток Христос се моли во Гетсиманската градина до доаѓањето на предавник и негово апсење.

На Велики четврток е изречена смртната пресуда над Исус Христос и е потврдена од Понтиј Пилат. Во истата таа вечер, која според еврејските верувања, е почетокот на следниот ден (по зајдисонце) Тој е распнат.

Велики петок е Денот на големите страдања на Исус.Христос кој смирено ја прифатил судбина да биде понижуван, обруган, мачен , тепан со шлаканици, накитен со венец од трње на главата, нарамен и принуден да го носи при искачувањето кон губилиштето тешкиот крст, на кој ќе биде распнат; распнат е на Голгота меѓу двајца разбојници и умира во маки.

freskaВеликата Сабота е ден на жалбата и погребот на Исус Христос од неговата мајка Света Богородица и жени кои носат миро. Гробот му е запечатен и пред него е поставена стража (вечерта во петокот ден – тогаш црквата отслужува опело Христово).

Следниот ден е светлото Христово воскресение . Повторно службата започнува во текот на ноќта. Неделниот ден започнува од зајдисонце на саботниот ден. По полуноќницата во црква свештеникот извезува светлината и повикува верниците да дојдат и да земаат светлина од незалезливата светлина, бидејќи Христос воскреснал.4783591

Во обичаите на домашна православна традиција секој од деновите на Страсната седмица се одбележува на посебен начин. Првите три (Велики понеделник, Велики вторник и Голема среда) се определени за раскревање по дома, како на рутинска активност се придава и симболично прочистување – за здравје . На Велики четврток се почитува строга забрана за работа. Велики четврток е и најочекуваниот ден во Страсната седмица од децата, бидејќи се бојадисуваат јајцата за Велигден. На овој ден се станува рано, а своевремено децата демнеле која кокошката прва ќе снесла.Ова јајце се насликано прво црвено. Со првото насликано јајце, уште додека не е исушена, се мазнат образите и челото на децата за здравје. На Велики петок (во понатамошниот уште Велики петок) се красат обоените јајца со различни мотиви, се оди во црква и се поминува под масата три пати за здравје. На Голема сабота обично се печат обреди велигденски лебови.