Skip to main content

Втор дел

Улогата на албанските партии во контекст на борбата против руското влијание

И покрај тоа што Македонија историски, но и географски е ориентирана кон евроатлантските вредности, владата предводена од ВМРО-ДПМНЕ и ДУИ на чело со поранешниот премиер, сега азилант Никола Груевски, често „флертуваше“ со Русија. Соборувањето на оваа власт не одеше така лесно, го отежнаа руските агенти, кои имаа удел во организирањето на настаните од 27 април, кои пропагираа против Преспанскиот договор и гласно се противеа на членството на земјата во НАТО. И за овие настани албанските политички партии во РСМ беа на иста линија и конструктивни, пишува Порталб.мк
 |  инфодеск  | 
Преспански договор

„Последниот“ обид на Русија да го задржи Груевски на власт, 27 април 2017 година

Еден од најмрачните денови за демократијата во Северна Македонија беше 27 април 2017 година, кога голема група демонстранти, оркестрирани од лидерот на ВМРО-ДПМНЕ, Никола Груевски и странски (најчесто руски) сили успеаја да влезат во законодавниот дом каде што повредија многу пратеници и медиумски работници.

Подоцна се обелодени дека Русија вмешала прсти во оркестрирањето на овој настан преку српски дипломати, односно дека се работи за Горан Живаљевиќ, агент на српската разузнувачка агенција, кој во тоа време престојуваше во Скопје како дипломат и како советник на Српската Амбасада од 2015 година. Живаљевиќ долго време бил следен од УБК, која констатирала дека тој имал редовна комуникација со пратеникот во Собранието на РСМ од српска националност, Иван Стоилковиќ и со српскиот новинар Мирослав Лазански. Овие тројца се здружиле за да шират пропаганда во медиумите со цел да провоцираат политичка дестабилизација во Македонија.

Според британскиот весник „Гардијан“, овие тројца дејствувале под водство на руските тајни служби и имале само една задача – да го спречат зачленувањето на Македонија во НАТО.

По крвавите настани во Собранието, руското МНР изрази поддршка за Груевски и демонстрантите кои упаднаа во Собранието, велејќи дека СДСМ со сериозно кршење на процедурите сака да избере претседател на Собранието. Според руското МНР, демонстрантите со право се противеле на ова.

Меѓутоа, со мнозинство гласови и со поддршка од сите албански политички партии во земјата, како и во една вонредна ситуација, Taлат Џафери тој ден беше избран за претседател на Собранието. Нападот во Собранието го осудија сите политички партии, па и ВМРО-ДПМНЕ, иако беше негов поттикнувач.

Преспанскиот договор и членството на РСМ во НАТО

Една од причините што ја држеше Северна Македонија „заложник“ од зачленувањето во НАТО беше спорот за името што нашата земја го имаше со соседната земја, Република Грција. На 17 јуни 2018 година, Северна Македонија и Грција потпишаа договор за решавање на овој спор.

Со овој документ  беше предвидено сегашното име на државата, „Северна Македонија“ и истиот беше потпишан во Преспа, во делот на Грција, од страна на тогашните министри за надворешни работи, Никола Димитров и Никос Коѕијас, во присуство на тогашните премиери Зоран Заев и Алексис Ципрас.

САД го поздравија Договорот

САД ја поздравија одлуката на македонското Собрание за инцирање на потребните уставни измени за спроведување на Преспанскиот Договор со Грција, изјавила портпаролката на на Стејт департментот, Хедер Нуерт.

Во соопштението се вели дека САД веруваат дека Договорот е историска можност за промовирање на стабилноста, безбедноста и напредокот во регионот.

Овој Договор ја приближи РСМ до НАТО, а тоа не ѝ се допадна на Русија

Веднаш по потпишувањето на Договорот реагираше и руското МНР кое истакна дека Договорот е потпишан против волјата на двата народа, Македонците и Грците и дека е наметнат од Европската Унија и САД.

Шефот на дипломатијата на РСМ заедно со неговиот колега од Грција ѝ порачаа на Руската Федерација да не се меша во внатрешните работи на двете земји.

Министерството за надворешни работи изразува жалење што Одделот за информации на Министерството за надворешни работи на Руската Федерација, повторно во негативен контекст ги апострофира автентичните политички процеси меѓу двете земји, кои водат кон решавање на проблемите, зајакнување на довербата и градење пријателство – се вели во соопштението на Министерството за надворешни работи.

Убедени сме дека Русија, која со години ја признавала ПЈРМ како „Република Македонија“, ќе ја почитува чувствителноста на грчкиот народ во користењето на името Македонија и сега ќе се повикува на оваа земја со новото уставно име „Северна Македонија“, а најважно е да се воздржи од такви ставови, бидејќи такво нешто претставува мешање во внатрешните работи на Грција, се вели во соопштението на Министерството за надворешни работи на Грција.

Meѓутоа, во земјава имаше политички партии кои  имаа исти ставови со Русија, и тоа:

  • ВМРО-ДПМНЕ

Ѓорге Иванов, тогашниот претседател на Северна Македонија, беше еден од најгласните противници на Преспанскиот Договор. Тој рече дека неговото спроведување ќе донесе негативни последици. Според него, промената на името е само во интерес на Грција. Иванов го бојкотираше референдумот на 30 септември 2018 г. и го држеше во заложништво законот за албански јазик.

Христијан Мицкоски, претседателот на ВМРО-ДПМНЕ, во повеќе наврати  изјави дека кога тие ќе дојдат на власт ќе го укинат Преспанскиот Договор.

Со двотретинско мнозинство во Собранието ќе го укинеме Преспанскиот договор, рече Мицкоски за време на телевизиското гостување во декември 2019 година.

Тој неколкупати даваше слични изјави, кои често водеа до постојани судири со партијата на власт, СДСМ. Вреди да се напомене дека реториката на Мицковски на оваа тема сега е омекната.

  • Левица

Ако ВМРО-ДПМНЕ може да биде пофлексибилна по ова прашање, Левица која ја претставуваат двајца пратеници во Собранието, е децидна дека Преспанскиот и Охридскиот договор треба да се поништат. Оваа партија на чело со Димитар Апасиев и на предвремените парламентарни избори (2021), во својата програма на полето на надворешната политика, покрај поништувањето на Преспанскиот и Охридскиот договор и преиспитување на Договорот со Бугарија, една од главните целите на полето на билатералните односи беше и повлекувањето на признавањето на Косово, Израел и Јужна Кореја. Во однос на мултилатералните односи, оваа партија има за цел итно повлекување на земјата од НАТО и безусловно повлекување на сите безбедносни сили од странските воени мисии кои немаат мандат од ОН.

Инаку, имаше и неколку помали македонски партии кои гласно се противеа на Преспанскиот договор, но повеќето од нив немаа никаква политичка сила или влијание за да ја сменат реалноста.

Потсетуваме дека американскиот претседател Џо Бајден издаде извршна наредба за замрзнување на имотот и забрана за влез во САД, со која беа опфатени и оние кои работат против Преспанскиот договор и Охридскиот рамковен договор, и тоа е јасна порака дека меѓународните договори ќе останат точките за кои американската администрација нема да прави компромиси и ќе се бори со сите оние кои се против нив. „Без нив, земјата ќе завршеше во катастрофа“, велат експертите од Северна Македонија.

Сите албански партии го поддржаа Преспанскиот договор

Сите албански политички партии кои имаа претставници во законодавниот дом, а тоа се Алијансата за Албанците (АА), Движењето БЕСА, Алтернатива, Демократската Унија за Интеграција и Демократската Партија на Албанците, декларативно и со гласање го поддржаа овој Договор.

Без исклучок, сите горенаведени албански партии се изјаснија дека една од причините зошто гласале за Преспанскиот договор е отворањето на патот на земјата кон членство во НАТО и во Европската Унија.

Ниту едно руско сценарио не се покажа како успешно, Северна Македонија стана членка на НАТО

Во седиштето на НАТО во Брисел на 6 февруари 2019 година се потпиша Протоколот за членство на Македонија во НАТО со што започна завршната фаза од процесот за полноправно членство. Во присуство на тогашниот македонски министер за надворешни работи, Никола Димитров и на генералниот секретар на НАТО, Јенс Столтенберг, претставниците на земјите членки еден по еден го потпишаа протоколот.

Димитров се обрати пред претставниците на земјите членки и секретарот Столтенберг, при што истакна дека земјата е подготвена да ги преземе обврските што доаѓаат со полноправното членство во Алијансата.

Ова беше еден долг пат. Македонија наскоро ќе биде Република Северна Македонија, тоа е прашање на денови. Докажавме дека можеме да ги решиме проблемите со кои се соочуваме. Ова ќе испрати една порака во регионот каде што се уште има неизвесност. Подготвени сме, тука сме, ќе ги преземеме обврските кои произлегуваат од членството во НАТО. Се надевам на ефикасно спроведување на ратификацијата, рече Димитров.

Путин не беше среќен за ова, го нарече чекор направен под притисок

Кога станува збор за Балканот, тогаш може да се каже дека главен сериозен фактор за дестабилизација е политиката на САД и некои западни земји, чија цел е да ја зајакнат својата доминација во регионот“, изјави рускиот претседател Владимир Путин во едно интервју за „Политика“ и „Вечерни новости“

Путин, исто така, додаде дека една година пред тоа, според него, со цел да се забрза процесот за зачленување на Македонија во НАТО, договорено е да се смени името на Македонија и Уставот на Македонија, целосно игнорирајќи го македонскиот народ кој на референдумот за промена на името се изјасни против, што не е нималку точно.

Лидерот на ВМРО ДПМНЕ со контроверзни изјави продолжи да се спротивставува на Договорот што овозможи членство на земјата во НАТО, но вели дека го поддржува членството во Алијансата.

Запрашан дали го поддржува членството на Македонија во НАТО, Мицкоски рече „апсолутно да“ и дека не може да биде против, бидејќи најголемите реформи за членство во НАТО ги направија владите на ВМРО-ДПМНЕ. Сепак, тој рече дека е против Договорот со Грција што го потпиша владата на Зоран Заев и со кој се смени името на државата, додавајќи дека има силни забелешки за одобрувањето на тој Договор и не го поддржува истиот.

„Левица” е против членството во НАТО

Целта на НАТО е една и единствена: проширување на економската доминација и проширување на неолибералната доктрина, воедно и зачувување на статусот на САД и нивните сојузници како империјална хегемонија во светот, изјавија од оваа партија.

Да потсетиме дека „Левица“ продолжува да бара Северна Македонија да го напушти НАТО и да ги смени стратешките партнери. Покрај партијата Левица, против членството на земјата во НАТО беше и проруската вонпарламентарна партија на Јанко Бачев, Единствена Македонија.

Сите партии на Албанците беа „ЗА“ членство во НАТО и ја поздравија оваа одлука, кликнете ТУКА за да ја прочитате изјавата на Алијансата на Албанците, кликнете ТУКА за да ја прочитате изјавата на Демократската Унија за Интеграција, ТУКА за да ја прочитате изјавата на Движењето БЕСА, ТУКА за да ја прочитате изјавата на Aлтернатива, а ТУКА за да ја прочитате изјавата на Демократската Партија на Албанците.

Инаку, и по зачленувањето на земјата во НАТО, користејќи ги јавните изјави на поранешниот претседател Ѓорге Иванов, Русија на различни начини се обидуваше да го поништи овој Договор, но безуспешно. Според „Eурактив”, последна надеж на Русија била враќањето на власт на една националистичка партија која нема да дозволи земјата да влезе во НАТО и нема да го смени името на државата.

Сите коментари и забелешки поврзани со овој и другите написи на Вистиномер, барањата за корекции и појаснувања, како и предлозите за проверка на изјавите на политичарите и ветувањата на политичките партии, можете да ги доставите преку овој формулар