Швајцарски и албански археолози открија праисториска населба стара 8.500 години во близина на Поградец на брегот на Охридското Езеро.
Наодите покажуваат дека областа Лин на брегот на Охридското Езеро служела како центар за развој на земјоделството, занаетчиството и риболовот пред околу 8.500 години.
Локалитетот Лин моментално се наоѓа на 3 m длабочина на вода и на земјиште под обработливо земјиште, исто така многу длабоко во земјата. За разлика од античките урнатини, тоа не е директно видливо.
Професорот од Универзитетот во Берн, Алберт Хафнер, потврдува дека соработката во рамките на регионалниот проект EXPLO резултирала со револуционерни наоди од селото Лин. Преку внимателни ископувања на локалитетот и напредна анализа, тимот археолози заклучил дека населбата палафит кај Лин е најстарата позната предисториска населба во Европа.
„Еден од најважните резултати на проектот ЕКСПЛО е дека населбите на крајбрежјето на езерото во регионот се многу постари отколку што очекувавме. Ова веќе го покажуваат податоците од Плоча и Охридати (и двете локации на македонскиот брег на Охридското Езеро) и Диспилио (Грција, Езерото Касторија). Сепак, најстарите датуми од Лин сега се уште 100 до 200 години постари и овие нови радиојаглеродни датуми, се разбира, не израдуваа многу.“ – изјави Хафнер.
Земјоделството и сточарството потекнуваат од Блискиот Исток пред околу 10.000 години, а подоцна се прошириле низ Анадолија, Егејското Море и Тесалија во регионот во триграничната област Албанија, Грција и Македонија.
Во врска со технологијата и методите користени при ископувањата и анализите Проф. Хафнер вели дека во копнените и во подводните ископувања се постапувало со издвојување на поединечните слоеви што е вообичаена практика во археолошките истражувања долго време. Она што е ново е тоа што мапирањето го правеле дигитално, користејќи високопрецизен сателитски GPS и, пред се, беспилотни летала.
„Ние користиме два методи. За грубо определување се применува методот на радиојаглерод. Тоа овозможува да се одреди органски материјал како дрво до 1-2 века. Другиот метод е дендрохронологијата, која овозможува прецизност до децении (кога се комбинира со методот на радиојаглерод). Во најдобар случај, дендрохронологијата може да обезбеди податоци точни за годината. Ова ќе можеме да го направиме за прв пат во проектот ЕКСПЛО за балканскиот регион.“- вели Хафнер.
Со проектот ЕКСПЛО, ќе се вршат ископувања во Лин и во 2024 година.
Се прават обиди да се иницираат понатамошни проекти во регионот, но тоа бара нови финансиски средства, вели професорот.
„Ископувањата се скапи и најсовремените истражувања денес се секогаш прашање на пари. Во алпскиот регион истражувањата се одвиваат во населбите покрај езерото веќе 150 години. Езерската област во Албанија, Грција и Северна Македонија е вториот најважен регион во Европа по алпската област со околу 1.000 локации и е далеку од истражен. Сè уште нуди голем потенцијал за генерации истражувачи.“ – посочува Хафнер.
